RESUMEN TEMA 4

 ENFERMIDADES E MEDICINA

Enfermidade e saúde:

A enfermidade é alteración leve ou grave do funcionamento normal dun organismo ou de calquera das súas partes por causa interna ou externa.

A saúde é un estado de benestar ou equilibrio que se pode apreciar a nivel subxectivo ou obxectivo. Estado no que un ser vivo ou organismo non presenta feridas ou enfermidades e realiza normalmente todas as súas funcións.

A esperanza de vida é a cantidade de anos que un recentemente nacido dun determinado lugar pode vivir se se manteñen os patróns de idade imperantes no momento do seu nacemento.

Prevención:

Medida ou disposición que se toma con antelación para evitar que ocorra algo considerado negativo.

Pode haber diferentes tipos de prevencions:

Hixiene, tratamento da auga, tratamento dos aimentos donde entra a conservación destes, tratamento de residuos.

Diferentes tipos de hábitos saudables:

Chamamos hábitos saudables a todas aquelas condutas e comportamentos que asumimos como propios e que afectan practicamente ao noso benestar físico, mental e social.

Dentro dos diferetnes hábitos encontramonos moitas seccions:

Hábitos en canto a nutrición:

• Levar unha dieta adecuada.
• Ter unha hixiene escrupulosa.
• Facer exercicio para levar unha vida activa.
• Ter un control periódico sa nosa saúde.
• Evitar o consumo de drogas e alcohol.

Hábitos en canto a saúde mental:

• Seguir unha dieta adecuada.
• Facer exercício.
• Descansar o suficiente e non ter demasiadas alteracións.
• Evitar o consumo de drogas e alcohol xa que afecta ó sistema nervioso.
• Coidar as relacións de amistade. de familia e laborales.
• Evitar pasar por momentos tensos.
• Levar un diagnóstico sen estigmas de enfermidades mentais.

Hábitos en canto o aparello locomotor:

• Ter un peso adecuado.
• Facer exercicio físico. (preferentemente aeróbico)
• Previr caidas para evitar traumatismos.
• Levar uha dieta adecuada.
• Hábitos posturales adecuados.
• Non cargar con moito peso sobretodo nas costas.

Hábitos en canto a sexualidade:

• Hixiene personal.
• Revisión xinecologo e urólogo.
• Metodos para evitar ETS e embarazo usando preservativo e metodos anticonceptivos.
• Hábitos xerais: dieta, non consmir drogas...
• Evitar tensions emocionais.
• Durante o embarazo aumentar o repouso, levar unha correcta alimentación, evitar o consumo de drogas e de alcohol e preparar o embarazo facendo exercicios especializados a eso.

Sistema inmunolóxico:

É unha rede complexa de células, tecidos e órganos. Xuntos axudan ao teu corpo a combater infeccións e outras enfermidades. Cando xermes como bacterias ou virus invaden o teu corpo, atacan e multiplícanse. A súa función principal é defender o organismo dos patóxenos, que son organismos que causan enfermidades como virus e bacterias. 

As barreiras impiden a entrada ao organismo de microorganismos patóxenos ou sustancias estrañas. Pode ser:

 A pel, que recubre a superficie externa, e basea a súa acción defensiva no seu elevado grosor, a queratinización da epiderme, as secrecións graxas, as estruturas como pelos e a presenza da flora bacteriana. 

As mucosas, que recubren as cavidades internas (dixestivas, respiratorias e uroxenitais) e protexen da entrada de patóxenos mediante as secrecións acedas, o movemento de cilios e a acción antagónica da flora bacteriana.

  As defensas actúan a través dos órganos, células e sustancias do sistema inmunolóxico para evitar a proliferación dos patóxenos, así como a súa eliminación, unha vez que conseguiron superar as barreiras internas ou externas a través de pequenas (ou grandes) feridas.

Diagnóstico:

Proceso de recoñecemento, análise e avaliación dunha cousa ou situación para determinar as súas tendencias, resolver un problema ou remediar un mal. Identifica unha enfermidade, condición ou lesión polos seus signos e síntomas. Pódense usar un historial médico ou un exame físico e probas, como análises de sangue, probas de imaxe e biopsias, para axudar a facer un diagnóstico.

 O diagnóstico ten como finalidade reflectir a situación dun organismo, estado ou sistema para que posteriormente se poida levar a cabo unha actuación ou tratamento que xa estaba previsto ou que se decida realizar en función dos resultados do diagnóstico. Unha placa de raios X, unha análise de sangue, unha ecografía...

É un documento obrigatorio e necesario no desenvolvemento das prácticas asistenciais sanitarias do ser humano e ten diversas funcións que o converten nunha ferramenta fundamental para o correcto desenvolvemento da práctica médica. A historia clínica orixínase co primeiro episodio de enfermidade ou control da saúde no que se trata o paciente, ben no hospital ou no centro de atención primaria, ben no consultorio médico.

Tratamento da efermidade:

É o conxunto de medios (hixiénicos, farmacolóxicos, cirúrxicos ou outros) que teñen como finalidade a cura (curar) ou o alivio (paliación) de enfermidades ou síntomas.

QUIMIOTERAPIA:

É administración de medicamentos para aliviar,previr ou curar unha enfermidade.

Os medicamentos compoñense de duas partes:

O principio activo ou fármaco (pode ser un ou varios), que é a sustancia química coas propiedades que permiten curar e o excipiente ou conxunto de sustancias inertes que facilitan a administración do medicamento polo seu sabor ou pola súa estabilidade.

As diferentes formas de tomar un fármaco son as seguintes:

1. Oral, a través da boca mediante comprimidos ou xarope. 

2. Sublingual, mediante comprimidos que se disolven na saliva e non se tragan. 

3. Intranasal, a través e os orificios nasais cun nebulizador. 

4. Rectal, a través o ano mediante supositorios. 

5. Parenteral, mediante inxeccións subcutáneas, intramusculares ou intravenosas. 

6. Tópica, a través da pel mediante pomadas ou cremas.

Diferentes tipos de medicamentos:

• Antisépticos: Son substancias antimicrobianas que se aplican ao tecido vivo ou á pel para reducir a posibilidade de infección, sepsis ou putrefacción. Por exemplo: alcohol etílico, clorhexidina, povidona, tintura de iodo, auga oxisenada.
• Analxésicos: Son medicamentos que reducen ou alivian dores de cabeza, dores musculares, dores artríticas ou moitos outros achaques e dores. Os tipos máis comúns de analxésicos sen receita son o paracetamol, e a aspirina. Tamén está o ibuprofeno que é moi común.
  
  
  
• Antiinflamatorio: Son medicamentos cuxa función é deter ou reducir a inflamación nunha parte específica do corpo. Isto adoita levar a unha disminución da dor asociada, producindo tamén un efecto analxésico. Os medicamentos antiinflamatorios non esteroides (AINE) reducen a febre e a inflamación e alivian a dor. Exemplos de AINE inclúen aspirina, ibuprofeno e naproxeno.
• Antibióticos: Os antibióticos son medicamentos que combaten as infeccións bacterianas en persoas e animais. É unha substancia química producida por un ser vivo ou derivado sintético, que mata ou impide o crecemento de determinadas clases de microorganismos sensibles. Funcionan matando bacterias ou dificultando que medren e se multipliquen. Os antibióticos pódense tomar de diferentes xeitos: Oralmente (por vía oral): poden ser pastillas, cápsulas ou líquidos,tópicamente: pódese aplicar como crema, spray ou ungüento que se pon na pel, tamén pode ser unha pomada para os ollos, colirio ou gota para o oído e a  través dunha inxección ou por vía intravenosa: úsase a miúdo para infeccións máis graves. Exemplos: 
  Amoxicilina, Ampicilina. Ciprofloxacino, Levofloxacino. Moxifloxacino. Azitromicina. Claritromicina. Eritromicina. Cefaclor. Cefalexina. Cefuroxima.
  
  
  
• Antivirais: Son medicamentos que actúan loitando contra virus. Non curan a enfermidade pero fan que os síntomas sexan máis leves, reducindo a posibilidade de complicacións. Podense consumir: oralmente en cápsulas, comprimidos ou en solución (líquido ou xarope) (Oseltamivir) e vía inhalada (Zanamivir).
• Medicamentos psiquiátricos: utilizanse no tratamento de enfermidades mentais. Exemplos: antidepresivos, ansiolíticos...
• Vacinas: Substancia composta por unha suspensión de microorganismos mortos ou atenuados que se introduce no organismo para previr e tratar determinadas enfermidades infecciosas; estimula a formación de anticorpos cos que se consegue unha inmunización contra estas enfermidades. Preparado destinado a xerar inmunidade adquirida contra unha enfermidade, estimulando a produción de anticorpos. Está a antigripal, a do COVID-19, a da meningitis..
• Soros: Os médicos utilizan o soro fisiolóxico para inxectar determinadas substancias no organismo ou para proporcionar elementos esenciais cando se produce unha redución do volume sanguíneo. O soro fisiolóxico, pola súa banda, permite a irrigación de cavidades e tecidos.
  
  
  
  Ciruxía:

A cirurxía é a práctica que implica a manipulación mecánica de estruturas anatómicas con fins médicos, xa sexan diagnósticos, terapéuticos ou pronósticos. Un procedemento para eliminar ou reparar unha parte do corpo, ou para comprobar a enfermidade. A cirurxía é tamén a rama da medicina que se especializa no diagnóstico e tratamento de enfermidades ou afeccións mediante operacións.  

Para levar acabo estes procedementos utilizase a anestesia, local ou xeral.

Anestesia local: elimina todo tipo de sensación nunha parte reducida do organismo para non sentir dor.

Anestesia xeral: durmese o paciente provocando a perda de consciencia para que non sinta nada.

Tamén está a anestesia rexional que se trata da perda temporal de conciencia ou sensación nunha parte do corpo, como unha perna ou un brazo. O paciente permanece desperto pero sin sentir esa parte do corpo.

Existen diferentes tipos de ciruxía, según a extensión desta, según a profundidade e localización, seguún o obxetivo ou propósito e tamén influe o facor do tempo que fai que existan a ciruxías de emerxencia e urxencia.

Tratamento do cancro:

O cancro é unha alteración biolóxica e xenética das células que forman os tecidos dos nosos órganos. O crecemento celular incontrolado pode provocar un tumor ou un nódulo. É unha masa de tecido innecesario e será benigno se non invade nin destrúe outros órganos. O cancro comeza a partir das células do corpo. As células normais multiplícanse cando o corpo as necesita, e morren cando están danadas ou cando o organismo xa non as necesita. O cancro ocorre cando o material xenético dunha célula cambia. Iso fai que as células crezan sen control.

• Quimioterapia: neste método usanse sustancias químicas de acción citotóxica para destruír as células malignas, de elevada capacidade de proliferación, aínda que tamén pode afectar a células propias e xerar efectos secundarios. Adóitase aplicar antes e despois da extirpación do tumor. Consiste en utilizar fármacos contra o cancro que se poden administrar por vía intravenosa (inxectado na súa vea) ou por vía oral. Os fármacos pasan polo torrente sanguíneo para chegar ás células cancerosas na maioría das partes do corpo. Un ciclo pode conter máis de 1 dose administrada por semana ou por día. Normalmente, despois de completar 2 ciclos, faise unha nova avaliación para asegurarse de que o tratamento funciona. A maioría das persoas teñen varios ciclos de quimioterapia.
  
  
  
• Radioterapia: uso de radiacións ionizantes, para tratar diferentes tipos de cancro como o de cabeza e pescozo, mama, vexiga, pulmón, entre outros; ben para curalos ou ralentizar a súa progresión. é un tratamento contra o cancro que utiliza altas doses de radiación para matar as células cancerosas e reducir os tumores. En doses baixas, a radiación úsase nas radiografías para ver o interior do corpo, como as radiografías dos dentes ou dos ósos rotos. A radiación non só mata ou retarda o crecemento das células cancerosas, tamén pode afectar ás células sanas próximas. O dano ás células saudables pode causar efectos secundarios. Moitas persoas que reciben radioterapia están cansas.
• Ciruxía: A cirurxía do cancro elimina o tumor e o tecido que o rodea durante unha operación. Un médico que trata o cancro con cirurxía chámase oncólogo cirúrxico. A cirurxía é o tipo máis antigo de tratamento do cancro. E aínda hoxe segue sendo eficaz para moitos tipos de cancro. Debese covinar con algun dos anteriores.
• Inmunoterapia: é un tipo de tratamento contra o cancro que axuda ao sistema inmunitario a combater o cancro. O sistema inmunitario axuda o teu corpo a combater infeccións e outras enfermidades. Está formado por glóbulos brancos e órganos e tecidos do sistema linfático.A inmunoterapia é un tipo de terapia biolóxica. A terapia biolóxica é un tipo de tratamento que utiliza substancias feitas por organismos vivos para tratar o cancro. O sistema inmunitario pode previr ou retardar o crecemento do cancro, as células cancerosas teñen formas de evitar a destrución polo sistema inmunitario.

Transplantes:

Tratamento médico complexo que consiste en substituír un órgano que está enfermo e que pon en perigo a vida dunha persoa, por outro que funciona correctamente doutro.

• Autotrasplante: O doador en cuestión e o receptor son o mesmo individuo. Entón non hai ningún problema coa incompatibilidade, porque o enxerto e o receptor son xeneticamente idénticos. Exemplos deste tipo inclúen os transplantes de pel (dun lugar a outro do corpo).
• Isotrasplante: O doador e o receptor son individuos distintos pero xeneticamente idénticos, como xemelgos idénticos.
• Alotrasplante: O doador e o receptor son xeneticamente distintos e da mesma especie. Este é o tipo máis común de transplante de células, tecidos e órganos entre humanos. Para evitar o rexeitamento, adoita ser necesario ter en conta a inmunocompatibilidade entre doador e receptor. Na maioría dos casos é necesario seguir tomando fármacos inmunosupresores durante toda a vida do enxerto.
• Xenotrasplante: O doador e o receptor son individuos de diferentes especies. Por exemplo, as válvulas de substitución poden usar válvulas bovinas ou porcinas.

Medicina rexenerativa:

Un amplo campo que inclúe investigacións sobre a autocuración, é dicir, na que o organismo utiliza os seus propios sistemas, ás veces coa axuda de materiais biolóxicos estraños, para recrear células e reconstruír tecidos e órganos. Rama da investigación traslacional en enxeñaría de tecidos e bioloxía molecular, que se ocupa do "proceso de substitución, enxeñaría ou rexeneración de células, tecidos ou órganos humanos, para restaurar ou establecer a súa función normal".

Reprodución asistida:

A tecnoloxía de reprodución asistida úsase para tratar a infertilidade. Inclúe tratamentos de fertilidade que manexan tanto os óvulos dunha muller como o esperma dun home. Consiste en extraer os óvulos do corpo dunha muller, que se mesturan cos espermatozoides para producir embrións.

Hai diferentes tipos de reproduccion asistida, está a inseminación artificial que consiste na introducion no útero dunha cánula, coa que se depositan os espermatozoides de maior calidade mentres se espera que cheguen ao óvulo e se produza a fecundación. Tamén está a fecundación in vitro que consiste no tratamento de reprodución asistida de gran complexidade. Consiste na unión do óvulo cun espermatozoide no laboratorio –in vitro–, co fin de obter embrións de boa calidade que, tras o seu traslado ao útero materno, poidan dar lugar a un embarazo. 

Dentro dos metodos da reproducción asistida está a donacion de ovocitos, conxelación do semen, donacón de embrión, a xestación subrogada que é que unha muller xestante acceda a xestar o fillo doutra persoa. E por último tamén os encontramos a inxección intracitroplásmica dos espermatozoides que consiste na fecundación do óvulo mediante unha inxección cunha micropipeta do espermatozoide no citoplasma.

Medicinas naturais:

A medicina natural implica o diagnóstico, tratamento e prevención de trastornos da saúde mediante o uso de terapias, métodos e materiais naturais, que poden ser nutrición clínica, fitoterapia, acupuntura, homeopatía ou sistemas médicos antigos como os utilizados en China ou a India.

Investigación farmaceútica:

A investigación en farmacia é "unha rama máis" pola que o farmacéutico pode optar unha vez que remate a súa carreira. Trátase de estudos a través dos cales se analiza o efecto dos medicamentos de uso humano. O traballo de investigación deste laboratorio está orientado ao desenvolvemento farmacéutico, biofarmacia, control de fármacos e seguimento terapéutico. O seu obxectivo é actualizar os coñecementos do farmacéutico como profesional sanitario e abordar temas de actualidade no mercado de medicamentos, dermofarmacia, atención farmacéutica e fitofarmacia, entre outros.

Sistema sanitario:

Os servizos de saúde son “as organizacións que prestan servizos de saúde (hospitais, centros de saúde, funcionarios profesionais e servizos públicos de saúde) así como outras redes, sectores, institucións, ministerios e organizacións que teñen unha influencia definida no obxectivo final do sistema: a saúde. . Importantes neste aspecto son a educación, o transporte, os servizos sociais, a vivenda, a industria alimentaria, etc. Os servizos sanitarios son produto da historia e da cultura das sociedades nas que se desenvolven, e expresan os valores imperantes nelas, estes sistemas dedícanse á prestación de servizos sanitarios, principalmente de prevención e atención clínica.